Ù tai là thứ âm thanh mà chính người đó nghe thấy gần như liên tục: nó giống như tiếng rít, tiếng vo ve trong một bên tai hoặc cả 2 tai… Ù tai không mang tính tâm lý, nó là một triệu chứng thực sự, thường được đoán định như tiếng của não.

Nguyên nhân gây ù tai

Trong rất nhiều ca bệnh, các quá trình sinh thần kinh tự nhiên dần dẫn tới quên tiếng ù tai, nhưng trong nhiều trường hợp khác, ù tai trở nên khó chịu, thậm chí là nặng nề tới không chịu đựng nổi. Y học hiện chưa tìm ra được cách khử ù tai thật chắc chắn, trừ trường hợp ta biết rõ nguyên nhân là xử lý khỏi (ví dụ, cục ráy tai mà ta có thể lấy ra được) hoặc là rối loạn gắn liền với một bệnh cụ thể: huyết áp cao, rối loạn chuyển hóa hoặc nội tiết.

Ai cũng có thể bị ù tai, không phân biệt giới tính, môi trường xã hội hoặc tuổi tác. Nguyên nhân thông thường nhất là chấn thương do âm thanh, thường thấy do nghe nhạc tăng âm hoặc do phơi nhiễm liên tục với âm thanh cường độ hỗn loạn (máy nghe nhạc di động). Tiếp theo là các bệnh về mạch máu và từ tuổi tác. Còn có các nguyên nhân khác, nhưng hiếm hơn: ngộ độc một loại thuốc, bệnh đặc thù về ốc tai, u lành não…

Những biện pháp khử ù tai

Thuốc: hiện thời, họ thuốc duy nhất tỏ ra có hiệu nghiệm tương đối với ù tai là họ thuốc benzodiazépine và đặc biệt là thuốc rivotrl. Nhưng thuốc có hiệu ứng phụ. Phương pháp hỗ trợ điều trị này chỉ dành cho những người bị tàn phế do ù tai.

Máy trợ thính: trong 90% ca bệnh, ù tai có hậu quả là mất thính giác, có một dạng “tiếng im lặng” mà sự cảm nhận có thể giảm đáng kể nhờ mang máy trợ thính.

Phương pháp điện kích thích và châm cứu: người ta thử kích thích bằng điện cực (phương pháp điện kích thích) hoặc kim châm (phương pháp châm cứu) ốc tai, cơ quan thần kinh cảm thụ của tai, giống như kích thích một vùng bị đau. Cũng thấy có hiệu quả: sau một buổi hỗ trợ điều trị kéo dài 30 phút mỗi tuần và trong 6 tuần, có sự cải thiện rõ rệt trong 60-70% ca bệnh.

Những biện pháp giảm bớt ù tai

“Lặp quen”: đối với những người mắc chứng ù tai lâu ngày, phương pháp hỗ trợ điều trị duy nhất là rèn luyện não để làm quen với thứ tiếng động nhiễu (phương pháp “lặp quen” nhằm quên đi một phản xạ). Phương cách là không phải xử lý khỏi ù tai, nhưng tạo cảm giác là ù tai không gây phiền nhiễu, và phương pháp “lặp quen” cho kết quả rất tốt: có tới 85% ca được cải thiện.

Máy phát tiếng động: máy có kích thước nhỏ, có hoặc không ghép với bộ phận trợ thính, được gắn vào vành tai, luôn luôn phát ra cùng một dạng âm thanh. Cần đeo máy trong khoảng từ 12-18 tháng.

Liệu pháp ứng xử và tĩnh tâm học: chúng đều có mục tiêu là quản trị stress. Lợi thế là vừa nhanh vừa hiệu quả (cần từ 6-10 buổi hỗ trợ điều trị). Cũng còn có nhiều giải pháp khác làm giảm thiểu ù tai như liệu pháp thôi miên hoặc một số phương pháp thư giãn như: xoa bóp, yoga…

DS. Quang Huy